Jak zrobić matchę? Co warto wiedzieć o modnym zielonym napoju?

Czym jest zielony proszek, którym od wieków zachwycają się Japończycy? Jak zrobić matchę we własnym domu i dlaczego warto ją pić codziennie? Sprawdzamy, co ma w sobie takiego herbata matcha, że świat oszalał na jej punkcie!

Spis treści:

1. Z czego jest matcha?
2. Jak zrobić matchę w domu?
3. Jak zrobić matchę… dla twojej skóry? Poznaj kosmetyki z matchą! 

Z czego jest matcha? 

Intensywnie jasnozielony proszek – tak wygląda jedna z najzdrowszych (i najmodniejszych) herbat na świecie, czyli japońska matcha. Japończycy zakochali się w herbacianych naparach dzięki buddyjskiemu mistrzowi zen Eisai, który jako pierwszy przywiózł liście senchy do Japonii w XII wieku. Mieszkańcy kraju kwitnącej wiśni pokochali smak zielonej herbaty i zaczęli ją hodować. A jak powstała matcha, o której mówi się, że to zielona herbata w wersji „turbo”? 

Japońscy hodowcy zaczęli osłaniać liście herbacianych krzewów przed silnym słońcem za pomocą daszków ze słomy i bambusa. Dojrzewanie w cieniu zmieniło chemiczny skład liści – dzięki większej ilości aminokwasów herbata matcha ma bogatszy skład, słodszy smak i silniejszy aromat niż zwykła zielona herbata. Inaczej też się ją przygotowuje – listki po zebraniu nie są zwijane, ale ścierane na zielony proszek (matcha to po japońsku „herbata w proszku”), który po zalaniu gorącą wodą należy rozmieszać specjalnym bambusowym mieszadełkiem. 

Czym jest matcha i dlaczego warto ją pić?

Można powiedzieć, że matcha to taka zielona herbata z naturalnym turbodoładowaniem. Warto ją pić, bo to skarbnica składników wspierających nasze zdrowie. Jak działa matcha?

• Relaksuje, poprawia nastrój i energetyzuje

W matchy znajduje się aminokwas o nazwie L-teanina, który w połączeniu z kofeiną (którą również zawiera matcha) ma korzystny wpływ na twój nastrój i pracę mózgu. Herbata matcha działa kojąco na nerwy, ale i daje zarazem energetyczne doładowanie.

• Ułatwia naukę i polepsza pamięć

Jak wynika z badań, wypicie matchy (2-3 filiżanek w ciągu 1,5 h) zwiększa koncentrację, ułatwia skupienie się na zadaniu i usprawnia naukę. Pomaga także w kreatywnym myśleniu.

• Ułatwia odchudzanie

Zmniejszenie poziomu glukozy i insuliny we krwi i szybsze spalanie tłuszczu (+ utrata ok. 100 więcej kalorii na dobę) – według naukowców takie efekty daje regularne picie herbaty matcha. Odpowiadają za nie zawarte w matchy katechiny EGCG (polifenole działające bardzo silnie antyoksydacyjnie). Matcha także pomaga obniżyć poziom tzw. złego cholesterolu LDL.

Matcha robi dla twojego organizmu wszystko to, co zielona herbata – tylko mocniej, lepiej i szybciej. Dlaczego zdrowotne efekty picia matchy są tak zwielokrotnione? Według naukowców odpowiada za to proces produkcji tej herbaty. Gdy pijesz matchę przygotowaną ze sproszkowanych liści, do twojego żołądka liście docierają w całości, a wraz z nimi składniki rozpuszczalne w wodzie i także te, które się w niej nie rozpuszczają. 

Gdy pijesz herbatę liściastą, duża ilość zdrowych składników zostaje w liściastych fusach na dnie szklanki. Czyli wygrywa matcha!

Jak zrobić matchę w domu?

Czy wystarczy ją kupić i zaparzyć? Tak i nie. Tak, bo rzeczywiście możesz zalać proszek matchy gorącą wodą (o temperaturze ok. 80 stopni – nie wrzątkiem!) i już mieć napój nadający się do wypicia. Nie, bo jeśli chcesz zrobić to zgodnie z tym, jak matchę parzą Japończycy, będzie ci potrzebne trochę więcej czasu i kilka akcesoriów. Prawdziwi fanatycy matchy twierdzą, że tylko ta zrobiona „po japońsku” w pełni ukazuje swój smak i aromat. Jak przygotować matchę – tak jak robią to w Japonii?

Jak parzyć matchę?

W tradycyjnym sposobie parzenia matchy niezbędne są poniższe akcesoria:

• matchawan – duża czarka do przygotowywania herbaty,
• chashaku – bambusowa łyżeczka do nakładania proszku herbaty matcha,
• chasen – bambusowa trzepaczka do rozprowadzenia proszku w wodzie.

Jednak niekoniecznie musisz się w nie zaopatrywać – możesz zrobić matchę także używając zwykłego kubka i elektrycznego spieniacza do mleka. Przyda ci się także sitko – możesz nim przesiewać matchę przed dodaniem jej do czarki, by wyeliminować zbyt duże grudki. 

Jak się robi matchę?

• Sposób tradycyjny

Do czarki wsyp dwie bambusowe łyżeczki proszku i zalej go 100 ml gorącej wody. Intensywnie mieszaj herbaciany roztwór bambusową trzepaczką, tak by powstała gęsta piana (przez ok. pół minuty). Ruchy trzepaczki sprawiają, że cząstki proszku tworzą w wodzie zawiesinę – są tak drobne, że gdy pijesz matchę masz wrażenie, że się rozpuściły. Japończycy mieszają herbatę chasenem aż powstanie „jaspisowy mus” czyli idealna warstwa piany na powierzchni herbaty. Po rozmieszaniu możesz dolać więcej wody – jeśli wolisz słabszy napar. 

• Sposób nowoczesny

Do kubka lub szklanki wsyp łyżeczkę matchy. Zalej 100 ml gorącej wody i dokładnie rozmieszaj płyn spieniaczem. Następnie dodaj więcej wody – wedle uznania. 

Matchę możesz pić jak espresso – silnie skoncentrowaną, lub rozcieńczać ją do smaku. Możesz także zrobić matchę na zimno – dosyp ją do butelki wody, zakręć i mocno zamieszaj. Jeszcze inną opcją będzie „matcha latte”, czyli matcha z mlekiem. Jak przygotować matcha latte?

Jak zrobić matchę z mlekiem?

Wsyp do czarki lub szklanki dwie bambusowe łyżeczki (lub jedną zwykłą) matchy. Zalej je ⅓ szklanki gorącej wody, rozmieszaj trzepaczką lub spieniaczem. Następnie dolej podgrzane mleko – krowie (najlepiej 2-3,5%) lub roślinne (sojowe, migdałowe, owsiane, ryżowe itp.). Możesz także w osobnym naczyniu spienić odrobinę mleka z matchą i uwieńczyć swoją matcha latte „czapeczką” z pianki.

Herbata matcha z mlekiem ma łagodniejszy smak niż przygotowywana na wodzie. Możesz eksperymentować – posłodź herbatę matcha cukrem, dodaj miodu lub syropu klonowego, zrób ją na wodzie kokosowej. Świat pysznej matchy stoi przed tobą otworem!

Jak zrobić matchę… dla twojej skóry? Poznaj kosmetyki z matchą!

Picie zielonej herbaty matcha to nie jedyny sposób na skorzystanie z jej dobroczynnych właściwości. Ze względu na swój bogaty skład (zawiera m.in. polifenole, pantenol i witaminy B2, C i E) jest ona także cennym surowcem w kosmetyce. Jakie właściwości mają kosmetyki z matchą?

• łagodzą podrażnienia i zmniejszają obrzęk skóry;
• zmniejszają stany zapalne i objawy trądziku;
• chronią skórę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi i promieniowaniem UV;
• poprawiają nawilżenie skóry;
• matują skórę tłustą i pomagają w regulacji wydzielania sebum;
• mają działanie antyoksydacyjne, pobudzają regenerację skóry i zmniejszają widoczność zmarszczek;
• wzmacniają barierę ochronną skóry.

Matcha trafia do składu wielu kosmetyków. Możesz kupić zawierający ją płyn micelarny, peeling do twarzy, żel pod prysznic czy kostkę do mycia ciała, a nawet pastę do zębów. W ofercie Nabea znajdziesz herbatę matcha i akcesoria do jej parzenia, a także kosmetyki i suplementy zawierające ten zielony herbaciany proszek. Zapraszamy na matchowe zakupy!

Bibliografia:

1. Camfield D. i wsp.: Acute effects of tea constituents L-theanine, caffeine, and epigallocatechin gallate on cognitive function and mood: a systematic review and meta-analysis. Nutrition Reviews. 2014 Aug;72(8):507-22.
2. Gomez -Martinez M. i wsp.: The effects of L-theanine on alpha-band oscillatory brain activity during a visuo-spatial attention task Brain Topogr. 2009 Jun;22(1):44-51
3. Dodd F.L. i wsp.: A double-blind, placebo-controlled study evaluating the effects of caffeine and L-theanine both alone and in combination on cerebral blood flow, cognition and mood, Psychopharmacology (Berl). 2015 Jul;232(14):2563-76
4. Einöther S.J. i wsp.: Acute effects of tea consumption on attention and mood, The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 98, Issue 6, 1 December 2013.
5. Mancini E. i wsp.: Green tea effects on cognition, mood and human brain function: A systematic review, Phytomedicine. 2017 Oct 15;34:26-37.
6. Hursel R. i wsp.: Catechin- and caffeine-rich teas for control of body weight in humans, The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 98, Issue 6, 1 December 2013.
7. Ping Xu i wsp.: The effects of the aqueous extract and residue of Matcha on the antioxidant status and lipid and glucose levels in mice fed a high-fat diet. Food & Function 2016 Jan;7(1):294-300.